Thờ Ai?

            “Chim có tổ người có tông” nên người Việt Nam rất coi trọng việc thờ cúng Tổ Tiên, việc đó đã trở thành thông lệ của bất cứ một gia đình người Việt khi đã xây nhà ra sống biệt lập (dân miền Tây Nam Bộ gọi là ra riêng), nó đã trở thành một loại hình văn hóa truyền thống, một tín ngưỡng, một tôn giaó dân gian, không gia đình nào không có bàn thờ Tổ Tiên trong nhà dù là đạo Phật hay Công giáo, có thể là một khung hình đặt trên đầu tủ thờ hay bàn đơn giản hoặc một kệ nhỏ treo giữa tường.


      Ngoài Tổ Tiên của chính dòng họ mình, người VN lại phụng thờ luôn những người có công lao với đất nước như những vị tướng lĩnh đã cứu nước khỏi ách ngoại xâm hoặc liều mình hy sinh khi giữ gìn bờ cõi, những vị vua hay quan đã đem lại lợi ích thiết thực cho người dân như dạy nghề để sinh kế làm cho quốc gia hưng thịnh hoặc những vị quan có công đi mở cõi, những người đó được quyền để cho người dân nhớ ơn và thờ phụng. Thế nên các làng xã thờ phụng họ như những vị Thành Hoàng; Tiền Hiền của riêng làng xã, hoặc danh tiếng vang ra cả nước sẽ được toàn thể người dân kính trọng  lập đền thờ ở nhiều nơi để luôn tưởng nhớ công ơn. Đấy cũng là một hình thức thờ cúng tổ tiên, không phải là Tổ Tiên riêng của ai nữa, mà là Tổ Tiên chung của dân tộc, đó là thờ phụng các Thánh Thần bảo hộ cho đất nước, những con người vĩ đại phải được tôn thờ và đó là đạo lý ngàn đời của người Việt “Uống nước nhớ nguồn”.

      Ngoài thờ cúng Tổ Tiên tùy theo tín ngưỡng, Phật Giáo có thờ thêm ngôi Tam Bảo thờ Phật Thích Ca; Phật Bà Quan Âm, Công Giáo có Chúa Giêsu… các giáo phái có giáo lý giáo điều được gọi là chánh tín, ngược lại thờ các thánh thần không rõ nguồn gốc không giáo lý gọi là mê tín hay sử dụng bùa chú gọi là tà đạo.  Ở đây không phân biệt tôn giáo thờ cúng, chỉ muốn nói đến nhiều người thờ hình tượng không rõ căn cơ gốc gác như ngày xưa thời ông bà ngoại và bà nội còn sống, hai bên đều thờ ông lẫn thờ bà. Ông là một bức họa gồm 3 người đàn ông mang hia đội mão cầm đao, nét mặt đằng đằng sát khí, hỏi ra mới biết là Quan Công. Bà cũng là bức họa có 3 người đàn bà mặc áo thụng như loại y phục thường thấy trong các đám hát bội cải lương tuồng cổ. Thắc mắc đó là ai được nội ngoại giải thích là Mẹ sanh Mẹ độ?! Với các hàng chữ Tàu trong hình nhưng không ai đọc được là nghĩa gì, nội lẫn ngoại tôi thờ cúng nghiêm trang. Trong trí óc tuổi thơ đã thấy là kỳ cục, gặng hỏi cũng được nghe trả lời qua quýt… hỏi mãi lại được bộc bạch thấy người ta thờ bắt chước thờ, có thờ có thiêng được trên trước hộ trì?!

       Sau này lớn lên được học những bài sử oanh liệt trong công cuộc chiến đấu bảo vệ biên cương bờ cõi với bọn đế chế phương Bắc luôn lăm le thôn tính đồng hóa nước ta, tôi rất tức tối khi bên nội lẫn bên ngoại lại trương hình thờ cúng Quan Công một người Hán chính gốc theo phò tôn thất Lưu Bị mặc dầu theo chuyện Tam quốc ông là người trung nghĩa, nhưng ông đến đâu là máu chảy đầu rơi chết chóc vô số nhân mạng và lại theo nhiều người luận  bàn ông là người rất kiêu ngạo nhưng lại thiếu tầm chiến lược chính trị làm đổ vỡ liên minh Tôn – Lưu nên đã mất Kinh Châu. Như thế cũng là một người tầm thường và bình thường trong vô vàn người bình thường. Người Tàu họ thờ ông tôi không biết từ lý do nào? Có thể kính trọng ông là người trung nghĩa vẹn tòan không ham vinh hoa phú quý, có thể do mê tín vì truyền thuyết kể ông hiển thánh!? Nhưng người Việt lại trương hình thờ ông thật là phi lý cực kỳ dị đoan mê tín đến quái đản!  Nhiều người xưa trong đó có nội ngoại tôi, có thể do trình độ văn hóa kém và hiểu biết thấp do rất ít đọc sách sử, thâm nhập hiểu biết nhờ truyền miệng, nghe kể lại từ những người Tàu minh hương về đời Tam quốc với cốt truyện lôi cuốn và với lối thờ cúng của người ta nên đã nhiễm từ hồi nào, lại được nghe những huyền hoặc quanh chuyện thờ ông như không được ăn thịt trâu sẽ bị ông hành vì ông rất linh nên họ thờ để được độ trì tai qua nạn khỏi! Ấy thế mà ngày nay, sách vỡ phim ảnh đầy ra đó, không khó để người bình thường nhận thức ấy là người Tàu cũng bình thường như ta, cũng sân si thù hận mà nhất là bàn tay ông vấy máu vô số nhân mạng. Thêm nữa sách sử nước nhà đã tự hào bao chuyện đánh đuổi ngoại xâm phương Bắc và thời Bắc thuộc cả ngàn năm, nhân dân Việt đã sống trong gò ép áp bức phải qua bao cuộc khởi nghĩa, đổ biết bao nhiêu xương máu mới dành lấy quyền độc lập tự chủ cho quê hương. Đành rành như thế mà không hiểu họ tại sao vẫn trương hình Quan công lên thờ?! Bao nhiêu anh hùng nước nhà như Lý Thường Kiệt; Trần Hưng Đạo; Nguyễn Huệ; Nguyễn Trãi… sao không ai họa hình rồi nghiêm trang tôn lên thờ cúng để luôn ghi nhớ ân đức Tiền nhân mà lại thờ người trong tộc người lúc nào cũng muốn đồng hóa tộc ta? Không hiểu nổi trong tâm họ nghĩ gì?

       Cũng như thờ bà, phải chi trong hình có 2 người phụ nữ rồi cho biết đó là Trưng Nữ Vương, hay một bà là Bà Triệu thì tôi đã lấy làm mãn nguyện và nối tiếp noi gương! Đằng này như đã kể trên, hình có 3 người đàn bà với hàng chữ tàu không biết ý nghĩa thế nào, nên tôi phải chờ đợi đến bao năm sao, khi nội lẫn ngoại lần lượt được cha mẹ tôi thỉnh vào ngồi… ở bàn thờ Tổ Tiên, tôi đã tháo gỡ các tấm hình cả 3 ông lẫn 3 bà đem thiêu hủy. (Tự tay tôi đốt, tâm trạng lúc ấy thật nhẹ nhàng thanh thản pha lẫn chút đắc thắng).

       Thế đấy, mọi người đã biết thần tượng để tôi tôn thờ đã khắc sâu trong tâm khảm cũng là hình tượng để tất cả mọi người khi cúi đầu trước Anh Linh các vị Tiền Hiền sẽ thấy trong lòng dâng lên niềm kính trọng thiêng liêng xao xuyến đến nao lòng.